ZDROWOTNE NALEWKI
baza wiedzyArtykuł ukazał się w lutym 2014 roku w miesięczniku "Brama".
Autor - Małgorzata Beata Bodzek
Ziołolecznictwo proponuje nam wiele sposobów przygotowania ziół - od naparu, aż po nalewki - czyli wyciągi alkoholowe. Ze względu na składniki wyróżniamy kilka podstawowych rodzajów nalewek: ziołowe, owocowe, korzenne, miodowe i inne jak np. nalewka czekoladowa. Nalewki oraz inne wyroby spirytusowe, ze względu na olbrzymie walory zdrowotne, coraz częściej wykorzystywane są w leczeniu rozmaitych infekcji oraz schorzeń. Bez względu na to czy mamy do czynienia z nalewką sporządzoną na bazie owoców, ziół czy miodu (np. wrzosówka), każda z nich posiada określone właściwości lecznicze. Z pokolenia na pokolenie przekazywane są również przepisy na różnego rodzaju domowe nalewki także do użytku zewnętrznego. Nalewki sporządza się macerując zioła w mieszance alkoholu i wody, najczęściej o stężeniu 40, 50 i 70 %. Alkohol wydobywa zroślin substancje czynne, rozpuszczalne zarówno w wodzie jak i w alkoholu oraz jest świetnym konserwantem, dzięki czemu nalewki możemy przechowywać do 2 lat. Nalewki ziołowe traktujemy jak leki o silnym działaniu, dlatego stosujemy je w niewielkich ilościach - jeśli przepis nie podaje inaczej, zażywamy ok. 20 ml. 3 razy dziennie, a zioła dobieramy według potrzeb.
Poniżej kilka najpopularniejszych, łatwych do wykonania leczniczych trunków.
Dzięki leczniczym nalewkom możemy wzmacniać organizm (cytrynówka, nalewka z aronii, miodu, pigwy), leczyć z przeziębień i sezonowych przypadłości, działać doraźnie w przypadku niestrawności, bólów żołądka (miętówka i pieprzówka).
Nalewka na szyszkach chmielu.
To wręcz idealna propozycja dla osób cierpiących na zaburzenia snu i bezsenność. Naturalne substancje zawarte w szyszkach chmielu doskonale wpływają bowiem nie tylko na jakość naszego snu, ale również na nasze dobre samopoczucie. Do jej przygotowania potrzebujemy jedynie około 125 g szyszek chmielu oraz 400 g. rozcieńczonego spirytusu lub mocnej, czystej wódki (50%). Pozostawiamy na miesiąc, odcedzamy i stosujemy przed snem od pięciu do dziesięciu kropli na łyżkę wody.
Nalewka czosnkowa.
Jak powszechnie wiadomo czosnek stosowany jest w leczeniu przeziębienia, grypy oraz dolegliwości górnych dróg oddechowych. Nalewka sporządzona na bazie tego magicznego warzywa, podawana w odpowiedni sposób (20 kropli na łyżce mleka, 3 razy dziennie) dodatkowo nasila jego lecznicze właściwości. Podobnie jak w przypadku innych zdrowotnych trunków z udziałem spirytusu, proces sporządzania nalewki czosnkowej jest szybki, tani i prosty. Potrzebujemy tutaj jedynie około 1 kg czosnku i 1 l mocnego spirytusu (95%) i czasu potrzebnego do sklarowania (dwa tygodnie).
Pieprzówka
Pieprzówka jest doskonałym, naturalnym środkiem używanym przy łagodzeniu nerwobóli, bólach stawowych i mięśniowych.Pomoże nam w przeziębieniu i w walce z uporczywym kaszlem, a także w problemach gastrycznych, wzdęciach, zaparciach, nudnościach i niestrawnościach.
Składniki: 10 ziaren pieprzu czarnego, 5 ziaren ziela angielskiego, 1/4 łyżeczki ostrej papryki, 1/2 litra wódki 45 %. Ziarna pieprzu i ziela angielskiego należy wsypać do butelki razem z ostrą papryką. Zalać wódką i odstawić na 7 dni. Zażywać przy infekcjach 2–3 razy dziennie po ok. 20 g., natomiast przy problemach żołądkowych stosować jednorazowo do 40 g. nalewki.
Nalewka z pigwy
Pigwa jest naturalnym lekiem, jej owoce posiadają duże ilości witaminy C(siedem razy więcej niż cytryna), B, prowitaminy A, garbników, pektyn orazminerały: magnez, fosfor, potas, żelazo, miedź i jod. Działa przeciwzapalnie, jej sokiem można przemywać dziąsła, płukać gardło, przetłuszczające się włosy (kilka łyżek naszklankę wody). A kiedy chcemy mieć świeży oddech, wystarczy żuć plasterek pigwy. Naturalnym odświeżaczem powietrza może być również wdomu – owoce nabite goździkami poleżą naparapecie nawet cztery miesiące. Można je również wkładać dobieliźniarek.
Składniki: 1 kg owoców pigwy, 1 litr wódki 40%, pół litra spirytusu, 0,5 kg cukru, łyżeczka cynamonu i kardamonu, laska wanilii.
Przygotowanie: Z owoców pigwy usunąć gniazda nasienne, pokroić owoce w kostkę. Zasypać cukrem, pozostawić na 6 dni. Następnie zalać wódką, spirytusem, dodać przyprawy. Zakręcić słój/butlę i odstawić na co najmniej 6 miesięcy w ciemne miejsce.Przez pierwsze dwa tygodnie codziennie wstrząsać zawartością, dzięki czemu nalewka z pigwy zyska bogactwo aromatów. Owoce pigwy usunąć (odcedzić) przez ściereczkę, a płyn rozlać do butelek. Dobrze jest pozwolić jej leżakować jak najdłużej (im dłużej tym szlachetniejszy ma smak).
Nalewka miętowa
Składniki: 1 duża gałązka mięty, skórka z cytryny, 1 łyżeczka cukru, 450 ml. spirytusu 95%, 550 ml. wody
Przygotowanie: Cytrynę sparzyć wrzątkiem i obrać cieniutko ze skórki. Zagotować 400 ml. wody, dodać cukier, wystudzić. Do gąsiorka włożyć gałązkę mięty i skórkę cytrynową, dolać wodę z cukrem i spirytus, zakryć słój i odstawić na 5-6 dni. Następnie dolać 150 ml przegotowanej, schłodzonej wody, wymieszać i przefiltrować, zlać do butelek. Po 10 dniach jest już gotowa.
Nalewka z aronii
Owoce aronii są źródłem witamin: C, B2, B6, PP, P, E oraz karotenu, czyli prowitaminy A. Do tego dochodzą cenne pierwiastki: molibden, mangan, miedź, bor, jod oraz pektyny. Dzięki tym skarbom nalewka z aronii wspomaga układ obronny organizmu, oczyszcza z zalegających w nim toksyn oraz poprawia pracę układu pokarmowego, przyspieszając przemianę materii. Reguluje ciśnienie tętnicze krwi i dlatego jest polecana osobom cierpiącym na nadciśnienie. Łagodzi również dolegliwości w chorobach trzustki i wątroby.
Kilogram owoców należy umyć, dodać pół kg cukru i odstawić na 4-5 dni. Potem zalać je litrem czystej wódki i 1/2 litra spirytusu. By poprawić smak nalewki, można dodać laskę wanilii albo trzy ziarna kardamonu.
Nalewkę należy trzymać w cieple przez 2 tygodnie, co kilka dni wstrząsając słoikiem. Po tym czasie przefiltrować ją i przelać do butelek. Do picia najlepsza jest po 2 miesiącach.
Nalewka chrzanowa
Można ja traktować jako lek wzmacniający organizm, mający działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Nalewka chrzanowa zawiera wiele witamin. Działa pozytywnie przy problemach z żołądkiem (niestrawność), dezynfekuje jamę ustną i regeneruje dziąsła. Stosuje się ją także w kamicy nerkowej. Chrzan doskonale spisuje się także jako lek stosowany zewnętrznie, przy bólach kości i stawów, zwłaszcza przy bólach korzonkowych, rwie kulszowej, reumatyzmie.
Składniki: 100 g tartego chrzanu,250 ml wódki,
Przygotowanie: Chrzan zalewamy wódką i odstawiamy na tydzień w zakręconej butelce. Następnie odcedzamy nalewkę przez gęste płótno, a pozostałość wyciskamy ręcznie. Przelewamy do butelek i szczelnie zamykamy.
Stosujemy wewnętrznie jak również do wcierania w chore miejsca.
Nalewka z korzenia arcydzięgla
Arcydzięgiel jako naturalny ziołowy lek skuteczny jest w leczeniu szerokiej gamy chorób. W ziołolecznictwie stosowany od wieków, a dzięki swoim bogatym właściwościom przez średniowiecznych mnichów nazywany był "anielskim zielem". Wszystkie części zioła potrafią pomóc w niestrawności, wzdęciach, kolce, w przypadkach słabego krążenia. Jako delikatny środek wykrztuśny zioło to jest skuteczne w leczeniu kaszlu. Korzeniearcydzięgla są także używane w przypadkach problemów z układem oddechowym, a olejek arcydzięglowy, który otrzymuje się z korzenia arcydzięgla, stosuje się do nacierania ciała przy bólach reumatycznych i nerwobólach. Pomaga także złagodzić zatrucia nikotynowe ialkoholowe.
Składniki:100 g rozdrobnionego korzenia arcydzięgla (do kupienia w aptekach i sklepach zielarskich), 100 g spirytusu70 %.
Przygotowanie: Arcydzięgiel zalewamy spirytusem i odstawiamy na 2 tygodnie. Po tym czasie nalewkę trzeba przecedzić i przelać do butelki.
Dawkowanie: Zażywamy 20—30 kropli na cukier lub wodę 2—3 razy dziennie po jedzeniu.
A na zakończenie nalewka nie tylko zdrowotna, ale również (co nie zawsze idzie w parze) - wyśmienita.
Nalewka miodowa
Wzmacnia układ krwionośny, immunologiczny, pomocna w leczeniu przeziębień, stanów grypowych.
Składniki: ½ litra spirytusu, 1 szklanka miodu, kawałek kory cynamonu, 6 goździków, 1 łyżeczka mielonego imbiru, 1 gałka muszkatołowa, 1 laska wanilii, kawałek suszonej lub kandyzowanej skórki pomarańczowej, 5 ziaren ziela angielskiego.
Przygotowanie: Przyprawy zalać wodą i gotować na małym ogniu, aż pozostanie 1/3 szklanki płynu. Podgrzać miód do gorącego wlać spirytus i wodę z przyprawami. Wlać do butelki z szeroką szyjką, pozostawić na 48 godzin. Przecedzić, przelać do karafki i pozostawić na 2 tygodnie.
Osobom chcącym poszerzyć wiedzę na dzisiejszy temat polecam książki - „Zioła Ojców Benedyktynów” oraz „Zioła w domu”, które w sposób przystępny dla każdego przekazują wiedzę o ziołolecznictwie i różnorodności przetwarzania i przygotowania ziół. Zasygnalizowałam jedynie jedną z wielu metod - jeśli napary, herbatki nam nie smakują, możemy samodzielnie, dobierając składniki według potrzeb, przygotowywać pyszne, domowe nalewki ziołowe.
Mam nadzieję, że ten sposób leczenia naturalnego przypadnie Państwu do gustu.