APITERAPIA - PSZCZELA APTEKA

Artykuł ukazał się w lipcu i sierpniu 2013 roku w miesięczniku "Brama".

autor -Małgorzata Beata Bodzek

"Jeden ul może odebrać chleb dziesięciu lekarzom"

Przysłowie niemieckie.

Termin apiterapia pochodzi od słów - apis (łac. pszczoła) i therapia (gr. leczenie). Wśród współczesnych naturalnych metod leczenia apiterapia, wykorzystując lecznicze działanie produktów pszczelich, cieszy się coraz większym uznaniem. Miód jako naturalny produkt spożywczy, słodki, wysokokaloryczny, konserwujący i leczniczy znajduje zastosowanie od wielu tysięcy lat.

Starożytni Grecy spożywali duże ilości miodu, uważając, że zapewnia im siłę, zdrowie, długowieczność. Awicenna (8 w.) uczony arabski w dziele "Canon medicine" cenił wysoko miód zaliczając go do ważnych leków. W zapiskach sumeryjskich sprzed 4000 lat zalecano miód jako produkt odżywczy i leczniczy. Hipokrates natomiast, uważany za ojca medycyny, stosował miód przy sporządzaniu maści, słodzeniu wywarów z ziół. Opracował i opisał ponad 300 recept z miodem.

Miód od wieków był wykorzystywany również do wytwarzania napojów alkoholowych. Nasz kraj posiada bardzo długą tradycję w produkcji miodu pitnego i nadal w tej dziedzinie przoduje, czego dowodem są prestiżowe nagrody w ogólnoświatowych konkursach miodosytników na najlepszy trunek.

Nie tylko o samym miodzie możemy powiedzieć, że jest niezwykle wartościowym dla organizmu ludzkiego, leczniczym i wzmacniającym. Inne wytwory pracy pszczół, takie jak: pyłek pszczeli, pierzga, mleczko, kit, są źródłem wysokowartościowych białek, aminokwasów egzogennych, kwasów organicznych, enzymów, wszystkich witamin, biopierwiastków oraz substancji biologicznie aktywnych, które są odpowiedzialne za uzdrawiające właściwości pszczelich specyfików. Do celów leczniczych wykorzystuje się również jad i wosk.

Zapoznajmy się z właściwościami poszczególnych produktów.

PYŁEK PSZCZELI. Badania potwierdziły następujące właściwości pyłku:

odżywcze - doskonale uzupełnia dzienne racje żywnościowe w aminokwasy, biopierwiastki, witaminy, wzmacnia apetyt, reguluje przemianę materii, doprowadza do spadku wagi osób otyłych, wzmacnia organizm, szczególnie zalecany dzieciom, osobom starszym, osłabionym, regeneruje, zwiększa liczbę czerwonych ciałek krwi,
odtruwające (detoksykacyjne) - eliminuje lub zmniejsza szkodliwe oddziaływanie czynników chemicznych na organizm człowieka, ułatwia odnawianie tkanek uszkodzonych, wydalanie toksyn, podnosi odporność na zakażenia, zwiększając ilość przeciwciał w organizmie,
antydepresyjne, uspokajające - poprawia psychiczne samopoczucie człowieka, wzmacnia system nerwowy, podwyższa sprawność psychiczną, pamięć i koncentrację,
antyalergiczne - stosowany z miodem skutecznie leczy katar sienny, astmę lub znacznie łagodzi ich objawy,
przeciwmiażdżycowe - obniża poziom lipidów, wspomaga leczenie stanów pozawałowych, nadciśnienia, zaburzeń krążenia obwodowego, miażdżycy, antybiotyczne, przeciwdrobnoustrojowe - zwalcza bakterie, grzyby - jest skuteczny w leczeniu stanów zapalnych jamy ustnej, szczególnie gdy jest używany razem z propolisem, niszczy lub wstrzymuje działalność bakterii chorobotwórczych,regulujące trawienie - wspomaga leczenie silnych zaparć, przynosi poprawę w niektórych biegunkach, wspomaga leczenie choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, zmniejsza krwawienia,wspomagające leczenie cukrzycy - zwiększa wydzielanie insuliny, skutecznie pomaga obniżyć poziom cukru we krwi,

poprawiające wzrok - poprawia ostrość widzenia, jest to skutek dużej zawartości ryboflawiny (wit. B2) i innych bioelementów,
przeciwzapalne - wspomaga leczenie wewnętrznych stanów zapalnych organizmu,kosmetyczne - odżywia i odmładza skórę.
Właściwości odżywcze i terapeutyczne pyłku wynikają z bardzo bogatego składu chemicznego, zidentyfikowano w nim ponad 250 różnych związków chemicznych. Są to: węglowodany, tłuszcze, białka, składniki mineralne: potas, fosfor, wapń, magnez, sód, krzem, mangan, żelazo, miedź, cynk, jod, selen, witaminy: A, B1, B2, B3, E, C, B6, PP, P, D, H, B12, kwas foliowy, inozytol, biotynę, kwas pantotenowy. Enzymy, kwasy organiczne: m.in. jabłkowy, mlekowy, cytrynowy, winowy, szczawiowy, bursztynowy, stymulatory wzrostu.

PROPOLIS – KIT PSZCZELI - jest to żywiczna substancja wytwarzana przez pszczoły z wydzielin pączków i młodych pędów oraz kory wielu drzew, zmieszana z wydzieliną gruczołów pszczelich. Używany jest do celów ochronnych, uszczelniających, zabezpieczających ul przed rozwojem szkodliwych mikroorganizmów. Każda część i każda komórka ula pokryta jest propolisem. Pszczoły nie mają systemu odpornościowego, ale właśnie propolis utrzymuje pszczelą rodzinę w wyjątkowo sterylnych warunkach. Jego skład chemiczny jest niezwykle bogaty (ponad 300 składników). Hamuje rozwój bakterii, grzybic, wirusów, wykazuje także działanie detoksykujące, przeciwzapalne. Stosuje się go w przypadku chorób układu oddechowego (grypa, katar, przeziębienia), chorób układu pokarmowego, chorób skóry, na rany, oparzenia.

MLECZKO PSZCZELE - jest substancją wydzielaną przez gruczoły głowowe pszczół karmicielek i służy pszczołom do karmienia młodych larw i królowej. Zawiera białka, biopierwiastki i witaminy z grupy B. Posiada również bardzo dobre działanie odczulające. Może być bezpiecznie stosowane u dzieci alergicznych, symuluje hormon wzrostu, poprawia rozwój i apetyt, działa wzmacniająco, poprawia przemianę materii, jest zalecane jako terapia wspomagająca każde leczenie. Aby poprawić ogólną kondycję organizmu oraz pamięć dobrze jest przeprowadzić (najlepiej wiosną) kurację mleczkiem.

PIERZGA - jest przerobionym pyłkiem kwiatowym zmieszanym z enzymami znajdującymi się w gruczołach ślinowych pszczół. Pierzga ma wyższą wartość spożywczą niż pyłek (znajdują się w niej wszystkie witaminy), lepszą przyswajalność i bogatszy skład chemiczny. Dwu-trzymiesięczna kuracja pierzgą poprawia witalność, szczególnie u osób starszych, mających problemy z pamięcią i koncentracją (poprawia metabolizm kory mózgowej), spożywanie jej jest również zalecane w przypadku niewydolności wątroby. Pierzgę można stosować jako produkt wspomagający propolis w leczeniu różnego rodzaju infekcji.

JAD PSZCZELI wytwarzają pszczoły robotnice i matki. Służy im do obrony, walki z wrogami. Może powodować bardzo silne, reakcje uczuleniowe. Każdy ze składników jadu pszczelego ma silne działanie farmakologiczne. Medycyna ludowa traktowała zawsze jad pszczeli jako naturalny i skuteczny środek stosowany przy leczeniu różnych postaci reumatyzmu.

WOSK PSZCZELI jest wydzieliną gruczołów pszczoły miodnej. Zawiera niewielkie ilości pyłku i miodu. Wosk służy pszczołom do budowy plastrów potrzebnych do wychowu młodych pszczół oraz magazynowania w nich pierzgi i miodu. Wosk znalazł zastosowanie w leczeniu kataru siennego, szeregu chorób skóry, wrzodów, czyraków, skaleczeń, ran, artretyzmu, dny, schorzeń reumatycznych. Wosk powszechnie stosuje się w kosmetyce jako składnik kremów, maści, szminek itp. oraz w wielu gałęziach przemysłu.

MIÓD wytwarzany jest przez pszczoły z nektaru roślin lub innych słodkich soków roślinnych (spadzi), wzbogacony i przetworzony pod wpływem wydzielin gruczołów pszczół, dojrzewa w plastrach. Ma działanie lecznicze, profilaktyczne, bakteriostatyczne, odtruwające. Świeży, płynny miód nazywamy patoką, skrystalizowany (czas krystalizacji zależny jest od gatunku miodu i przechowywania) - krupcem.

Poszczególne gatunki miodu charakteryzują się zbliżonym składem, wartościami leczniczymi i odżywczymi. Są jednak miody szczególnie bogate w składniki, dzięki którym wykorzystuje się ich właściwości w określonych schorzeniach.

MIÓD AKACJOWY - wytwarzany z nektaru akacji, obficie kwitnącej w okresie czerwca. Przyspiesza regenerację błon śluzowych żołądka, wzmaga wydzielanie śluzu (osłania błonę śluzową żołądka przed kwasem żołądkowym). Działa moczopędnie, bakteriobójczo. Znajduje zastosowanie w leczeniu chorób wrzodowych żołądka i dwunastnicy, zaburzeń przewodu pokarmowego, schorzeniach nerek i dróg moczowych.

MIÓD LIPOWY - pozyskiwany jest z kwiatów lipy. Miód ten ma barwę jasnożółtą, zapach kwiatów lipy, smak lekko ostry. Charakteryzuje się działaniem antybiotycznym, niszczy szkodliwe drobnoustroje, działa rozkurczowo, uspokająco, moczopędnie. Stosuje się go przy grypie, schorzenia dróg oddechowych, uporczywym kaszlu, stresie, bezsenności, lekkim nadciśnieniu.

MIÓD GRYCZANY- uzyskiwany jest z nektaru biało-różowych kwiatów gryki. Ma barwę brunatną, smak jego jest charakterystyczny, ostry. Miód gryczany zawiera szczególnie dużo fruktozy, jest bogaty w aminokwasy, enzymy, zawiera magnez, żelazo i inne cenne biopierwiastki, odznacza się wysoką aktywnością antybiotyczną. Zapobiega i leczy choroby układu krążenia, nerwice wegetatywną serca i żołądka, ochrania i odtruwa wątrobę, zwalcza niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza, wzmacnia psychikę, regeneruje organizm. Sprzyja tworzeniu się kostnicy po złamaniach.

MIÓD WIELOKWIATOWY Z RZEPAKIEM - wytwarzany jest z nektaru kwiatów roślin kwitnących od marca do końca maja na łąkach, na polach uprawnych i w sadach. Dzięki takiemu pochodzeniu produkt posiada bardzo bogaty skład chemiczny. Ma barwę jasnokremową, bogaty jest w glukozę i fruktozę, zawiera dużo cennego krzemu i innych biopierwiastków. Składniki te wspomagają wątrobę i serce. Miód ten zawiera ziarenka pyłku kwiatowego roślin kwitnących wiosną, dzięki czemu stosuje się go w leczeniu chorób alergicznych, przy osłabieniu fizycznym i psychicznym.

MIÓD WIELOKWIATOWY LETNI - jest to miód z roślin kwitnących w okresie lata, w miesiącach czerwiec i lipiec. Miód ten to energia słońca zamieniona w energię miodu, zwiększa odporność organizmu na choroby, uzupełnia siły życiowe, usuwa zmęczenie, wzmacnia serce.

Jako, że temat dzisiejszy jest bardzo obszerny, interesujący i wart pogłębienia ze względu na niezwykle korzystny wpływ produktów pszczelich na nasze zdrowie, ich dostępność i stosunkowo (w porównaniu z lekami) niewielki koszt, chciałabym w następnym odcinku ponowić go i przedstawić Czytelnikom z punktu widzenia pasjonata, osoby, która od wielu lat produkuje miód, posiada ogromną wiedzę praktyczną i dar jej przekazywania. Mam nadzieję, że swą pasją zarazi nas wszystkich…

Czy wiecie, że…..

• Jad pszczeli zawiera feromony alarmowe. Kiedy uwalniane są w chwili żądlenia przez jedną pszczołę – pozostałe również ruszają do ataku.

• Małe ilości pyłku i miodu zawarte w wosku pszczelim działają jak substancja homeopatyczna. Alergicy i osoby cierpiące na katar sienny, czyli uczulenie na pyłki roślinne, powinny na miesiąc - dwa przed rozpoczęciem okresu pylenia, dwa razy dziennie, przez 10 - 15 minut żuć małe kawałki wosku pszczelego.

• Jest łatwy sposób na ustalenie czy miód jest „podrabiany”, czy całkowicie naturalny. Lejemy miód ze słoika do szklanki wypełnionej chłodną wodą. Jeśli strużka miodu nie będzie rozpuszczać się wodzie, tylko spiralnie osadzać na dnie, możemy mieć pewność, że nie jest to miód z dodatkiem cukru. Jeśli jednak przy kontakcie z wodą miód natychmiast się rozpuszcza… nie jest on „czysty”.

• Podawany w małych ilościach pyłek działa jak naturalna szczepionka i wzmaga aktywność systemu odpornościowego.

• Żucie kawałków plastra z miodem aktywizuje wytwarzanie śliny, zwiększa przemianę materii, wosk mechanicznie oczyszcza zęby z nalotu i wzmacnia dziąsła, pomaga również w zapaleniu jamy ustnej i przy objawach astmy. Jest też polecany dla palaczy, pomaga odzwyczaić się od nałogu.

• Przeprowadzono już niezliczoną ilości doświadczeń i badań dotyczących propolisu. Ta niezwykła substancja może dać nadzieję chorym na Alzheimera i ich rodzinom. Badania prowadzone w Centrum Leczenia Alzheimera w Wielkiej Brytanii dowodzą pozytywnej roli propolisu w zmniejszaniu symptomów tej choroby.